Акмулла -яктылык 5ырчысы.

Максат: Якташ 2дипне8 тормышын , и5атын 0йр2н1 ,туган якка с0ю, аны8

данлыклы кешел2рен2 х0рм2т аша патриотик карашлы ш2хесл2р т2рбиял21.

%и3азлау : Зал б2йр2мч2 биз2л2 , шагыйрьне8 портреты , классны8 Акмуллага

багышланган стена газетасы элен2 , Акмулла турындагы китаплардан ,

р2семн2рд2н к1рг2зм2 оештырыла.

I.Мияк2 – 2дипл2р иле.

Класс с2гате «Туган 5ирем –Мияк2» 5ыры бел2н башлана.

Роза С2х2ветдинова музыкасы , Г0лфия Юнысова с1зл2ре.

Акмулланы бирг2н 5ир бу

Г0б2йдуллин туган 5ир.

Ч2ч2нлекк2 , батырлыкка

Изге т0як булган 5ир.

Туган ягым – Дим буйлары,

Туган ягым- Мияк2.

Мияк2не8 ал та8нары

М28ге балкыр й0р2кт2.

%имеш пеш2 тугаенда,

Иген у8а кырында.

Ч2мле хезм2т , 5ирг2 х0рм2т

Мияк2л2р 5ырында.

Чишм2л2р д2 5ырлы монда,

Халкы д2ртле, ягымлы .

Берниг2 д2 алыштырмам

Туып 1ск2н ягымны.

Укытучы: №2р т0б2кне8 к1ренекле ш2хесл2ре булган кебек, безне8 Мияк2

районы да к1ренекле шагыйрьл2рг2 , язучыларга бай.Аларны8 к1бесе, игътибар

итс2к, Дим буйларында урнашкан авылларда туып 1ск2н.Иск2 т0шереп китик

2ле.

Укучылар : Мифтахетдин Акмулла,Сафуан Яхшыголов, Т0хв2т Ян2би,Гариф

Г0м2р,Х2ким5ан Зарипов,Азат Магазов ,Марс «хм2тшин,Ф2нис Янышев,Факил

Мырзакаев , Ф2рх2т Кунафин…

Укытучы : 19 гасырда яш2г2н,и5ат итк2н данлыклы шагыйрь , к1ренекле

ш2хес М. Акмулланы8 исеме 32ркемг2 таныш. Аны8 шигырьл2ре 2леге к0нд2

д2 халыклар к18еленд2 изге мирас булып саклана.

Укучыларны8 Акмулла и5атына , тормыш юлына багышланган р2семн2рен

карау, 1зл2ре и5ат итк2н шигырьл2рне яттан с0йл21.

М2ш31р шагыйрь , с1нм2с шигъри чишм2,

Иреклек 32м иле8 5ырчысы.

Фикерл2ре8 аткан уктай 5итез,

Туганлык 32м халык илчесе.

Акмулланы8 рухы м28ге яши

Халыкларны8 к18ел т1ренд2

Еллар 1тк2н саен б0еклеге8 танып,

Тарих башын ия б1ген д2.

Ди8гез кебек тир2н, к1кл2р кебек биек ,

Ирт2 та8дай н2фис, саф с1зе

Нич2 буын берд2й кабатлыйлар

Акмулланы8 1ткен , хак с1зе.

Казах халкы с0еп акын итте,

Мо8ы8 калган дала , кырларда.

Урау юллар , ме8 михн2тл2р 1теп ,

Лачын булып кайтты8 5ырларда.

Лаеклы син данга , б0еклекк2

Аклык сиб2 исеме8 бар ки8лекк2. «. М.Ибра3имова.

Акмулла эзл2ре буйлап

Акмулла эзл2ре буйлап

С2ях2т итте к1пл2р:

Р2шит Ш2к1р ,Розалия апа,

«х2т, Газим абыйлар.

Сыны данлый Мияк2не-

Зилф2т абыйны8 кулы.

Роза , Г0лфия апалар

Данлады Акмулланы.

За3ир абый Исмагилов,

Яныбай Хаммат улы

Опера ,романнарында

Чагыла ч2ч2н юлы.

Азат , Х2ким5ан абыйлар,

Нурия Ирсаева …

Иль3ам бирг2н 32ммасына

Ч2ч2н сулаган 3ава.

Ф2нис , Т1л2к , Факил абый

Туганнар шушы 5ирд2,

Акмулланы8 ак юлыннан

Кил2л2р данлап 5ырда.

Акмулланы8 ак эзл2ре

Калганнар бик к1п 5ирд2 .

Казах, 1зб2к ,татар халкы

!з ит2 туган илд2.

АКМУЛЛА Т)ЯГЕНД»

Мин б2хетле туганыма

Акмулла т0ягенд2.

Акмулла исеме яши

№2р бала й0р2генд2.

Акмулланы8 даны калган

Кылганлы далаларда.

Исеме бел2н атала

Кечкен2 калалар да.

Булганым бар Туксанбайда,

Акмулла чишм2сенд2.

Килеп ты8ла чишм2 5ырын .

Та8нарда килеп син д2.

«крен ген2 чы8лап ага

Акмулла чишм2л2ре,

Ярларына тезелеп 5ырлый

Чук шомырт, чиял2ре.

%ырлый алар ярсып , янып,

Ташкынлы ирт2 язда.

Талгын гына 5ырын суза

Ямьле 52й, мо8су к0зд2.

%ырлый алар Акмулланы8

Калдырган хак с1зл2рен.

Саклый чишм2 к0йл2ренд2

Акмулланы8 эзл2рен.

Укучылар М. Акмулланы8 кыскача тормыш юлын с0йли .

Беренче укучы- «Балачак 32м 1смер еллары».

Икенче укучы- «Белемг2 омтылыш».

)ченче укучы- «)зелг2н 5ыр».

Укытучы : Акмулла озак еллар Башкортостан 32м Казахстан далаларында к1чеп

й0рег2н. ж2ен балалар укыткан.кышын 1зе укыган, шигырьл2р язган.Шигъри

импровизация с2нгатен 0йр2нг2н.Шул ук елларда тег1че 30н2ре аны8 яраткан

ш0гылен2 2верел2. Шагыйрь ике т2г2рм2чле , биек , 5и8ел арбада й0рег2н.

Аны8 беренче 0лешенд2 китапхан2 32м уку 2сбаплары , икенче 0лешенд2

кораллар бел2н мастерской булган.

М.Акмулла ярлылар к18елен, аларны8 ихтия5ларын, уй- ниятл2рен 32м

кыйгыларын яхшы а8лаган. №2м ул гади халыкны8 1зенд2 яклаучысын к1р1е

бел2н горурланган.

М .Акмулла башкорт язма 2д2биятында беренчел2рд2н булып сатирик

шигырьл2р яза .Аны8 к18еле гади кешел2рне8 газабы 32м кайгысы бел2н тулы

була. Байлар , беклар, тарханнар д0ньясына н2фр2т бел2н тулы була.

Акмулланы8 «Башкортларым уку кир2к . уку кир2к … ». «Н2сих2тл2р»,

«Уяну ,» «Атны8 ниен мактыйсы8», «Дуслык» шигырьл2ре яттан укыла.

II. Уен : «Б2хетле очрак»

1.

Й0герек викторина . Лидер артыннан

- Акмуллана нич2нче елларда яш2г2н?

Нинди м2др2с2д2 белем алган?

-Ни 0чен а8а Акмулла исеме бирг2нн2р?

-Нинди шигырьл2рен бел2сез?

-Акмулла и5аты турында кемн2р китап чыгарган?

-Акмулла кайда жирл2нг2н?

-Акмулла исемен м28гел2штер1 0чен Республикада нинди эшл2р башкарыла?

2.

Серле кунак

«д2биятта тормышка 1з карашы булган, Акмулла кебек 1ткен с1зле шагырь

«нгам Атнабаев бар. Ул безне8 кунакны8 и8 яраткан язучысы. Кем ул?

-«йе , безне8 кунагыбыз м2кт2пт2 к1п еллар биология ф2нен укыткан , шигъри

к18елле -Зайнуллина Нурия Мударисовна . Ул 1зе д2 шигырьл2р яза. Нурия

апаны8 соравы.

-Б0ек француз м2гъриф2тчесе Ж.-Х. Руссо кебек, Акмуллада да бик 2йб2т

1зенч2лекле сыйфат бар. Нинди сыйфат ик2н ул?

%авап :!з-1зе8не т2нкыйть й0зенн2н карау, яманлау.

Хур кылган 1з-1зе8не син бер кичер-

«флисун арасында син бер кишер…

-Сорау : Без барыбыз да а8а омтылабыз . Кайбер21л2р анны х2тта тормышында

т0п максат итеп куя. « Акмулла аны к1ралмаган.

%авап: Байлык . Акча.

3. Коробкадан сораулар -башваткычлар.

№2р команда чиратлап коробкадан номерлы кубик-сораулар ала.

1. - Шушы юлларны ничек а8лыйсыз.

Капкага бай килс2, хуш килде8, дияр.

Мосафир ,гарип килс2 , 0ркеп качар.

2. –«Н2сих2тл2р» шигыренд2 Акмулла кеше 0чен и8 кир2кле 5иде кыймм2тне

атый . Ниндил2р алар?

ИМАН ,АКЫЛ, К!*ЕЛ,Ш)КЕР,»Д»П, САБЫР, ИХЛАС.

3. Кем ул МОСАФИР?

4. Акмулланы8 «Яткан урыным –зиндан» исемле шигыре бар . Н2рс2 ул

зиндан?

5. -Акмулла 1зе д2 мулла булган. Бу шигъри юлларны ничек а8ларга.

№2ркемг2 мулла дибез, алдаганда,

Чын мулла аз дибез ,ты8лаганда.

Дуслык шигырен2ге юлларны ничек а8лыйсыз.

Д0ньясы тар булса, булсын,

К1кр2ге тар булмасын.

6. Шушы юлларны ничек а8лыйсыз?

Х2л 5итс2 , т0рле ф2нне к1рг2н яхщы ,

Камилл2р катарына керг2н яхшы.

Русча укып кына т1гел белм2к,

Х2л килс2 , французча белг2н яхшы.

7. -Шигъри юлларны8 асылы нид2 ?

Яхшыны ,с1кк2н бел2н , аты китм2с,

Яман с1зне8 к18елд2н даты китм2с,

Саф алтыны н28еск2 буяу бел2н ,

Н25ес кит2р ,алтынны8 даты китм2с.

8. « Син -ми8а, мин – си8а»

Ч2ч2нлект2 ярышу.

№2р команда бер-берсен2 сорау бир2 ,тапкыр итеп 5авап бирерг2 кир2к.

Д2вам ит .

Укытучы шигырьне8беренче 0лешен укый, командалар чиратлап д2вам ит2.

Атны8 ниен мактыйсы8- Б2йгел2рд2 чапмаган

Д2яне8 ниен мактыйсы8-Ерак 5ирг2 бармаган.

Ад2мне8 ниен мактыйсы8.-Яхшы ягы калмаган.

Д0ньяны8 ниен мактыйсы8-Ырыс-б2хет кунмаган.

Хакимне8 ниен мактыйсы8-Явыз 5ырын 5ырлаган

Егетне8 ниен мактыйсы8-Илне дошман ялмаган.

Хатынны8 ниен мактыйсы8 -Кагып т1ш2к салмаган.

Баланы8 ниен мактыйсы8-Ата телен алмаган.

Кызны8 ниен мактыйсы8 – Гайб2т с1зд2н калмаган.

Мулланы8 ниен мактыйсы8- !ле бел2н терене8 барын берд2й ялмаган.

-Укытучы Акмулла премиясе лауреатларын атый , укучылар нинди 0лк2д2

танылганнарын 2йт2.

Р2шит Ш2к1р-

«х2т Вильданов-

Розалия Солтанг2р2ева

Зилф2т Басыров

Роза С2х2ветдинова

Риф Абдуллин

Газим Шафиков

За3ир Исмагилов

Азат Магазов

Нурия Ирсаева

Х2ким5ан Зарипов

Г0лфия Юнысова

Яныбай хамматов

Рамазан Шагалиев

Наил Гаетбаев

%2мил «бделманов

III

.

Укытучыны8 йомгаклау с1зе

Митахетдин Акмулла 1з халкын м2гъриф2тк2 0нд21че, д2ртле ч2ч2н-шагыйрь

булып яш2де, 1зене8 ш2хсияте бел2н д2 , поэтик и5аты бел2н д2 халыкка

хезм2т ит1ене8 г1з2л 0лгел2рен к1рс2тте.Акмулла 1з д2верене8 чын

м2гън2сенд2 новатор –шагыйре булды.

Б1ген без сезне8 бел2н Акмулла поэзиясене8 асылына т0шен1не8 б2хетле

очрагына ирештек . Мондый очрашулар , б2хетле очраклар сезне8

тормышыгызда к1бр2к булсын.